Mensen domineren gewoonlijk de pagina’s van literaire werken. Ze sturen de gebeurtenissen; ze drukken hun stempel op alles om hen heen. Maar wat nu als dat niet zo is? Wat als je beschrijft hoe mensen gestuurd wórden door de grootse natuurkrachten om hen heen? Dan krijg je een ander soort roman, die je op een
Waarom heeft een Russische roman over iemand die het liefste zo weinig mogelijk onderneemt al meer dan 150 jaar aantrekkingskracht op lezers wereldwijd? Wat zoeken en vinden zij? Een introductie tot Ivan Gontsjarovs Oblomov. Oblomov is een van de beroemdste figuren uit de Russische literatuur. Hij is synoniem gaan staan voor luiheid – hoewel daar
Het lijkt soms alsof de hedendaagse literatuur gedomineerd wordt door verhalen vanuit een enkel perspectief, vaak ook nog eens (semi-)waargebeurd. Daartegenover staan schrijvers die juist met verve een complete gemeenschap neerzetten, met alle subtiele onderlinge verhoudingen en verschillende gezichtspunten die daarbij horen. Zes hedendaagse Duitstalige auteurs schreven van die rijkgeschakeerde boeken. Stuk voor stuk laten
Op het eerste oog zijn de romans van Nobelprijswinnaar Kazuo Ishiguro opvallend divers; hij maakt steeds nieuwe keuzes in genre, setting, perspectief. Toch heeft hij een onmiskenbaar eigen stem; reflectief en onderhuids. En welke vorm hij ook kiest, steeds onderzoekt hij hoe herinneringen werken. De meeste lezers heeft Ishiguro bereikt met The Remains of the
Er is niet één geheim dat verklaart waarom het zo’n traktatie is om Muriel Spark te lezen. Dat haar werk zo grappig, slim en verrassend is, zit ‘m in van alles, van onderwerpkeuze tot taalgebruik en het vermogen om naar een pointe toe te werken. Maar om toch op één kunst in te zoomen: ze
Van Carry van Bruggen zijn twee werken in de Canon van de Nederlandse Letterkunde terechtgekomen: haar filosofische Prometheus en haar modernistische Eva. Twee intense werken, waardoor er een air van gewichtigheid om haar heen is komen te hangen. Terwijl ze ook een luchtige, satirische, opgetogen kant heeft. Op zoek naar de lichtvoetige Carry van Bruggen.
Velen van ons leven door de corona-pandemie veel teruggetrokkener dan we gewend zijn. En nog los van alle zorgen over de om zich heen slaande ziekte, is dat best even wennen. Maar er zijn romanpersonages die ons laten zien hoe je dat doet: leven met weinig onderling contact. En dat kan best troostrijk zijn. Robert
Eileen Chang, een van de grootste Chinese auteurs ooit, is eindelijk in het Nederlands vertaald. ‘De liefde van een half leven’ is kenmerkend en daarmee een goede introductie tot haar werk. Waarom ze zo uitzonderlijk is, en de moeite van het lezen waard blijft, begrijp je na het lezen van deze roman. En daarna wil
Ali Smith was opgetogen te ontdekken dat een boek zes weken nadat zij de laatste punt had gezet, in de winkel kan liggen. Dat wat je schrijft over het nu, ook in het nu uitgegeven kan worden. Het gaf haar nieuwe vergezichten op een thema dat haar al haar hele oeuvre bezighoudt: tijd. Ze besloot
We hebben de neiging om een rode draad in ons leven te zoeken, een betekenisgevend verhaal. Maar het bestaan verloopt vaak rommelig en onvoorspelbaar. Mercè Rodoreda laat in Colometa zien hoe toevalligheden het leven van een mens boetseren. In dit geval het leven van Natàlia. Haar beheerste bestaan wordt overhoopgegooid als ze op een straatfeest
Nikolaj Gogol heeft grote invloed gehad op een heel scala aan schrijvers wereldwijd; misschien omdat hij zoveel gezichten heeft. Dat maakt hem ook nog steeds zo verrassend om te lezen. Een introductie. Misschien geeft het al enig idee van Gogols werk als je ziet wie in zijn voetsporen traden. Hij behoorde tot de voorhoede van
We construeren onszelf en ons verleden tot er een samenhangend geheel ontstaat, maar iedereen weet van zichzelf dat dit niet het hele verhaal is. Achter het ogenschijnlijk eenduidige beeld dat we van onszelf presenteren aan de buitenwereld zit een wirwar van onvolledige herinneringen en veranderde opvattingen. Die innerlijke chaos die in elk mens zit, wordt
Ik ben gefascineerd door de Arabische geschiedschrijver Sidi Hamid Benengeli, die nauwgezet en betrokken is, maar ook zichtbaar worstelt met zijn materiaal. Hij bestaat niet werkelijk, moet ik daar meteen bij zeggen. Hij is een verzinsel van Cervantes, opgevoerd in ‘De vernuftige edelman Don Quichot van La Mancha’. In het eerste deel van deze klassieker
‘I am Heathcliff’, staat er op de theemok. Wat een merkwaardig literair souvenir. Nogal confronterend ook. Ben ik Heathcliff? Zijn er lezers die zichzelf Heathcliff vinden? In hoeverre vereenzelvig je je met een literair personage? En waarom zou je dat via een theemok uit willen dragen? De mok zie ik in de museumwinkel van Brontë
Misdaad en Straf daagt elke lezer uit om na te denken over moraal, armoede, religie en de menselijke psyche. Een grote roman met grote ideeën, opgebouwd rond een gesjeesde student die denkt er goed aan te doen om iemand te vermoorden. De eerste keer Misdaad en Straf lezen is een ervaring – het is zoiets
Arthur Conan Doyle is niet de grootste auteur van de negentiende eeuw. Als ik door zijn werk blader, is er altijd wel iets waar ik om moet fronsen – een bordkartonnen bijfiguur hier, een plichtmatige dialoog daar, ergens anders een houterige plotwending. Maar met Sherlock Holmes heeft Doyle een van de meest onverwoestbare personages uit
Oorlog en Vrede – lezers beginnen er vaak niet aan. Ik zie het meesterwerk nog wel eens voorbijkomen in lijstjes als ‘boeken waarover je liegt dat je ze gelezen hebt’ of ‘boeken die je altijd nog wel eens zou willen lezen’. Het krijgt daarmee een steeds huiveringwekkendere status, als een land waar je een stapel
Selma Lagerlöf is een van de stoerste vrouwen uit de literatuurgeschiedenis, en toch kennen we haar hier eigenlijk alleen maar van haar kinderboek ‘Nils Holgerssons Wonderbare Reis’. Naturalisme, die hypervorm van realisme, was in de mode toen zij begon met schrijven. Haar landgenoten dweepten met de cynische realist August Strindberg. Lagerlöf koos ervoor om volledig
De meerstemmige roman is de meest sublieme literaire vorm als het om perspectief gaat. De lezer wordt meegesleept in verschillende gedachtenwerelden en leeft in verschillende versies van de werkelijkheid; een ervaring die binnen geen enkele andere kunstvorm haalbaar is. De Schotse Ali Smith is een meester in deze vorm. In The Accidental neemt ze ons mee
Gregor Samsa, die in Kafka’s De Gedaanteverwisseling op een ochtend in een insect is veranderd, vertelt ons een diepere waarheid over familieverhoudingen. Misschien dat de novelle daarom wereldwijd, in verschillende culturen en onder verschillende generaties, zoveel indruk heeft gemaakt. Hoe Kafka het voor elkaar krijgt om die waarheid over te brengen, zien we als we